काठमाडौं। नुहाउनु हाम्रो जीवनको एक महत्त्वपूर्ण भाग हो। नुहाउनाले शरीरमा रहेको ब्याक्टेरियालाई मात्र नष्ट गर्दैन, नुहाउँदा मानसिक स्वास्थ्यमा पनि सुधार हुन्छ ।
हरेक मौसममा नुहाउनु आवश्यक हुन्छ, तर जाडो मौसममा मानिसहरु नुहाउन डराउँछन् । जाडोमा चिसो हावाको कारण नुहाउन डराउनु सामान्य कुरा हो तर यदि तपाई सधैँ नुहाउन डराउनुहुन्छ भने यो तपाईको लागि समस्या बन्न सक्छ ।
स्वास्थ्य विज्ञहरुका अनुसार दैनिक नुहाउन डराउनु एक प्रकारको मानसिक समस्या हो । मेडिकल भाषामा यसलाई एब्लुटोफोबिया भनिन्छ। एब्लुटोफोबियाबाट पीडित मानिसहरू नुहाउन, हात धुन र नुहाउन चरम डराउँछन्।
एब्लुटोफोबिया के हो ?
स्वास्थ्य विज्ञका अनुसार एब्लुटोफोबिया एक प्रकारको मानसिक अवस्था हो । यो समस्याबाट पीडित व्यक्तिलाई नुहाउन र नुहाउन गाह्रो हुन्छ। एक अध्ययनका अनुसार एब्लुटोफोबियाले पुरुषभन्दा महिलालाई बढी असर गर्छ। जुनसुकै उमेरमा जुनसुकै व्यक्तिले पनि यो मानसिक समस्याको सामना गर्न सक्छ।
एब्लुटोफोबियाका लक्षणहरू के हुन् ?
चिकित्सकका अनुसार एब्लुटोफोबियाको मुख्य लक्षण नुहाउनेसंग सम्बन्धित छ। यस बाहेक एब्लुटोफोबियाबाट पीडित व्यक्तिलाई पहिरन लगाउन, कोरी लगाउने र शारीरिक रूपमा सफा रहन पनि गाह्रो हुन्छ। यसबाहेक, एब्लुटोफोबियाबाट पीडित व्यक्तिमा निम्न लक्षणहरू देख्न सकिन्छ ।
द्रुत पल्स वा हृदयघात
सास फेर्न कठिनाई वा सास फेर्न गाह्रो
बेहोस हुनु वा चक्कर लाग्नु
अचानक तातो वा चिसो महसुस
थरथर वा काँप्दै
अचानक पसिना आउने
सुक्खा मुख
पानीको डर
एब्लुटोफोबियाको कारण के हो ?
स्वास्थ्य विज्ञका अनुसार एब्लुटोफोबियाको मुख्य कारण के हो भन्ने पत्ता लगाउन अहिले अनुसन्धान भइरहेको छ । तर अहिले सम्म प्रकाशमा आएको एब्लुटोफोबियाको केसहरु मुख्यतया केहि डरलाग्दो वा पीडादायी अनुभव पछि विकसित हुन्छ। उदाहरणका लागि, यदि कुनै व्यक्तिले परिवारमा नुहाउने वा डुबेको अनुभव गर्छ भने, यसले एब्लुटोफोबिया निम्त्याउन सक्छ।
एब्लुटोफोबियाको उपचार के हो ?
एब्लुटोफोबियाको लागि कुनै सही उपचार छैन किनभने यसबाट पीडित मानिसहरू विश्वास गर्छन् कि उनीहरूलाई मद्दत गर्न सक्ने कुनै उपचार छैन। तर, यसको लागि प्रभावकारी उपचारहरू छन्। चिकित्सकका अनुसार एक्सपोजर थेरापी र कग्निटिभ बिहेवियरल थेरापी जस्ता मनोसामाजिक उपचार मार्फत एब्लुटोफोबियाको उपचार गर्न सकिन्छ।
यसका साथसाथै नुहाउने डर हटाउन परिवार र साथीभाइको सहयोग पनि अति आवश्यक हुन्छ । चिकित्सकका अनुसार नुहाउन डराउने मानिसहरूलाई दिनहुँ उत्प्रेरित गरियो भने मनबाट यो डर हटेर सामान्य जीवन बिताउन सकिन्छ।
